Σε περιπτώσεις που ο κολποσκοπικός και λοιπός εργαστηριακός έλεγχος (τεστ Παπ, HPV DNA Test, βιοψίες τραχήλου) καταδείξουν μια παθολογική περιοχή στον τράχηλο της μήτρας, αποφασίζεται η θεραπευτική προσέγγιση που θα ακολουθηθεί. Οι θεραπευτικές επιλογές διαχωρίζονται σε δύο μεγάλες κατηγορίες:
- Σε αυτές που αφαιρούν τη Ζώνη Μετάπτωσης και
- Σε αυτές που επιτυγχάνουν καταστροφή της Ζώνης Μετάπτωσης.
α. Τεχνικές αφαίρεσης της ΖΜ
- Leep
- κωνοειδής εκτομή με Laser και
- κωνοειδής εκτομή με νυστέρι.
Οι παραπάνω τεχνικές θεωρούνται ώς επεμβάσεις εκλογής για την θεραπεία σοβαρών και μετρίων αλλοιώσεων του τραχήλου της μήτρας (CIN III – CIN II). Για την εκτέλεσή τους απαιτείται συνήθως τοπική αναισθησία ή μέθη και πραγματοποιούνται κατά προτίμηση στο πρώτο μισό του κύκλου. Επιπλοκές εμφανίζονται σπάνια (1-3%), και αφορούν συνήθως ,μετεγχειρητική αιμορραγία, φλεγμονή και στένωση του τραχηλικού στομίου. Ιδιαίτερα σε γυναίκες, που δεν έχουν ολοκληρώσει την οικογένειά τους, δίνεται ιδιαίτερη προσοχή ώστε: α. να μην επηρεαστεί στο μέτρο που η νόσος το επιτρέπει, η γονιμότητά τους, β. Να μειωθεί ο κίνδυνος επιπλοκών σε μελλοντικές εγκυμοσύνες (πρόωρη ρήξη υμένων κ.α.).
β. Τεχνικές καταστροφής της ΖΜ
- εξάχνωση με Laser διοξειδίου του άνθρακα
- κρυοπηξία
Οι τεχνικές καταστροφής πλεονεκτούν στο γεγονός ότι δεν ακρωτηριάζουν τμήμα του τραχήλου και δημιουργούν λιγότερες επιπλοκές μετεγχειρητικά. Χρησιμοποιούνται όμως σε επιλεγμένες περιπτώσεις ( συνήθως σε LSIL σε νέες γυναίκες ) και απαγορεύονται, σε υποψία ατυπίας από το αδενικό επιθήλιο ή όταν η ΖΜ εισέρχεται στον ενδοτραχηλικό σωλήνα και δεν μπορεί να ελεγχθεί ικανοποιητικά προεγχειρητικά. Μετά τις επεμβάσεις χορηγείται αντιβίωση και συνίσταται η αποφυγή σεξουαλικών επαφών, κολύμβησης και έντονης σωματικής δραστηριότητας για 30 ημέρες.